Margur
heldur að forystusauður sé sá sauður sem fer fyrir hjörðinni
af fjalli og fyrstur inn í réttirnar. Á það hefur verið bent
af reyndum smalamönnum að það sé alls ekki reyndin heldur
sé sá sauður forystusauður sem sýni hinum rollunum hvernig
hægt sé að smjúga undir eða stökkva yfir girðingar. Eiginleg
merking orðsins heimskur er líka sá sem heima situr og gerir
enga tilraun til að brjótast út. Það eru líka til menn sem
ferðast um allan heim en skilja skynfærin eftir í túninu heima
og á sama hátt eru til menn sem ferðast vítt um hugarheima
án þess að hreyfa sig spönn. Í fjallamyndum Jónasar Viðars
er fjallið oft sýnt sem sjónarrönd eða "silouetta". Með einföldu
línuspili sem formar fjallið er gefið í skyn að það búi eitthvað
bak við það. Það veit Jónas því hann fór fjallabaksleiðir
sunnan Alpafjalla. Hann yfirgaf túnið heima og það sem meira
er - tók skynfærin með meira en eina dagleið og málaði myndir
af fornum minnum og fjöllum úr fjarska sem eitt sinn var æskuparadís.
Það sem
er bak við ystu sjónarrönd, er stundum líka það sem maður
tekur með sér í farteskinu. Jónas Viðar segir í nýlegu tímaritsviðtali:
"Vaðlaheiði er séstakt fjall. Vinur minn sagði að hún væri
ljótasta fjall á Íslandi en ég er ekki sammála því. Það er
eitthvað við hana sem heillar mig. Kannski er hún svona falleg
vegna þess hve látlaus hún er í stærð sinni en kannski er
það bara æskurómans því hún blasti alltaf við mér út um gluggann
þegar ég var ungur drengur á Akureyri" Jónas Viðar stendur
á fleiri sjónarhólum - málar fleiri fjöll - en segir sömu
söguna: Hvað er bak við ystu sjónarrönd?
Síðar
í sama viðtali segir hann: "Fyrir þeim sem alast upp í þéttbýli
eru kindur allar eins, það er sami svipurinn á þeim öllum
þegar þú ekur fram hjá þeim á þjóðvegum landsins. En þegar
ég var í sveit hjá frænku minni fyrir austan komst ég að því
að hver kind er einstök persóna sem á sitt nafn og sína sögu.
Ég er því með þessum myndum að sameina tvennt, borgarsjónarhornið
og sveitarómantíkina. Á mínum myndum á því hver kind sitt
nafn." Þessi árátta mannsins sem er með skynfærin úti og sér
blæbrigðamuninn á öllum sköpuðum hlutum sem sumir sjá sem
eitt og hið sama - lýsir þeim manni sem ekki er víggirtur
eigin ofsóknarbrjálæði. Hann kann að sjá sérkenni og hlaða
lýsingar með nútímaverkfærum jafnt sem sígildum.
Hann notar
tölvur jafnt sem pensla við "portraitinn". Hvort sem þetta
eru "fjallaportrait, kindaportrait" eða önnur "náttúruportrait".
Hann lýsir verkháttum við nýjustu myndgerð sína á þennan hátt:
"Ég fer á staðinn og tek mynd með ljósmyndavél. Hún getur
verið af hrauni, fjalli eða malbiki - eitthvað úr náttúrunni.
Ég tek ljósmynd og skanna eða nota bara stafræna ljósmyndavél.
Eftirvinnsla fer fram í "photoshop" forritinu. Stundum fer
himininn út, stundum er myndin skorinn til. Ég set inn texta
sem segir að myndin tilheyri þessari myndröð sem er kölluð
"portrait af Íslandi". Þegar myndin er klár er hún prentuð
á þykkan pappír með striga áferð. Hún er síðan límd á MDF
plötur. Þá er hún sprautulökkuð, til að byrja með tvær umferðir
en síðan er farið yfir myndina með þunnum lit og látið þorna
í um það bil hálftíma. Það er unnið í myndina með tusku til
dæmis og svo er hún lökkuð aftur - Þetta ferli er endurtekið
aftur og aftur en með mismunandi litum þannig að í raunnini,
á endanum er tölvuverkið horfið og málverkið stendur eftir
málað - lag eftir lag - lakk og litur. Myndin er í rauninni
undirlagið sem skín í gegn.
Vígirðingar
andans, túnið heima, rollurnar og fjöllin, náttúran og malbikið
eru viðfang listamannsins. Hann er frjáls og ferðast, skiptir
um sjónarhóla - sér í gegnum fjöll. Slíkt er eðli skapandi persónuleika.
-
|